top of page
Bin_Yayla_kapak-800.jpg
Bin Yayla
Kapitalizm ve Şizofreni 2
Gilles Deleuze & Félix Guattari

Felsefe
Fransızcadan çeviren: Emre Sünter

Yayına hazırlayan: Alpagut Gültekin & Ayşe Orhun Gültekin

Kapaktaki eser: Tiraje
1. baskı, Ocak 2024

ISBN 978 625-7917-26-1
558 sayfa, 16,5 x 23,5 cm
Freelife 215 gr, Enso creamy 60 gr
Orijinal başlık: Mille Plateaux

Capitalisme et schizophrénie 2
600 tl

20. yüzyılın manifestosu Türkçede.

“Bir kopuk halkalar bütünü gibi. Her biri diğerlerinin içine geçebilir. Her halkanın ya da her yaylanın kendi havası, kendi rengi ya da tınısı olmalı. Bu bir kavramlar kitabı. Felsefe her zaman kavramlarla ilgilenmiştir, felsefe yapmak kavramlar icat etmeye ya da yaratmaya çalışmaktır. Yalnızca kavramların olanaklı birçok yönü vardır. Kavram uzun süre boyunca bir şeyin ne olduğunu (öz) belirlemek için kullanıldı. Biz, tersine, bir şeyin koşullarıyla ilgileniyoruz: Hangi durumda, nerede ve ne zaman, nasıl vs.? Bize göre kavram, olayı söylemelidir, özü değil. Felsefeye çok basit romanesk yöntemler sokulabilmesinin nedeni budur. […] Gerçekte, bizi ilgilendiren, bir şeye, bir kişiye ya da bir özneye ait olmayan bireyleşme tarzlarıdır: Örneğin günün bir saatinin, bir bölgenin, bir iklimin, bir nehrin ya da bir rüzgârın, bir olayın bireyleşmesi. Belki de şeylerin, kişilerin ya da öznelerin varlığına haksız yere inanılıyor. Bin Yayla başlığı, ne bu kişisel bireyleşmelere ne de şeylere atıfta bulunur.

[…] Soruya dönüyorum: Felsefe nedir? Çünkü bu sorunun yanıtı çok basit olmalı. Herkes felsefenin kavramlarla ilgilendiğini bilir. Bir sistem bir kavramlar bütünüdür. Açık bir sistem, kavramlar özlere değil, koşullara bağlandığında olur. Ama bir yandan, kavramlar hazır verili değildirler, önceden varolmazlar: Kavramları icat etmek, yaratmak gerekir ve burada da sanatta ya da bilimde olduğu kadar yaratım ve icat vardır. Bir gerekliği olan yeni kavramlar yaratmak her zaman felsefenin görevi olmuştur. Diğer yandan, kavramlar dönemin havasına uygun genellemeler değildir. Tersine, sıradan düşünme akışlarını etkileyen tekilliklerdir: Pekâlâ kavramlar olmadan düşünülebilir, ama kavram olduğu andan itibaren gerçekten felsefe vardır. Bunun bir ideolojiyle hiç ilgisi yoktur. Bir kavram, eleştirel, siyasal bir güçle ve özgürlük gücüyle doludur. Bir kavramlar inşası içinde iyi ya da kötü olanı, yeni olanı ya da olmayanı, canlı olanı ya da olmayanı ortaya koyabilecek tek şey tam da sistemin gücüdür. Hiçbir şey mutlak olarak iyi değildir, her şey sistematik kullanıma ve sakınıma bağlıdır. Bin Yayla’da şunu söylemeye çalışıyoruz: İyi asla kesin değildir.” (Gilles Deleuze, “Bin Yayla Üzerine Mülakat”, Müzakereler, İnci Uysal, Temmuz 2020, Norgunk, s. 32-33, 38-39)

“Nietzsche’nin dediği gibi: Yeryüzü hafiflik olsun…” – Bin Yayla

İÇİNDEKİLER

ÇEVİRMENİN NOTU, 9

YAZARLARIN NOTU, 11

1. GİRİŞ: KÖKSAP, 13

Kök, kökçük ve köksap. — Kitaba dair problemler. — Bir ve Çok. — Ağaç ve köksap. — Coğrafi doğrultular, Doğu, Batı, Amerika. — Ağacın kabahatleri.
— Bir yayla nedir?

2. 1914 — TEK KURT MU ÇOK KURT MU?, 37

Nevroz ve psikoz. — Bir çokluklar teorisine doğru. — Sürüler. — Bilinçdışı ve moleküler olan.

3. İ.Ö. 10.000 — AHLAKIN JEOLOJİSİ, 50

Katmanlar. — Çifte eklemlenme (dilimlilik). — Bir katmanın birliğini oluşturan şey. — Ortamlar. — Bir katmanın çeşitliliği: biçimler ve tözler, üst-katmanlar ve yan-katmanlar. — İçerik ve ifade. — Katmanların çeşitliliği. — Moler ve moleküler. — Soyut makine ve düzenleme: onların karşılaştırmalı halleri. — Meta-katmanlar.

4. 20 KASIM 1923 — DİLBİLİMİN KOYUTLARI, 85

Buyruk-sözcük. — Dolaysız söylem. — Buyruk-sözcükler, bedensiz edimler ve dönüşümler. — Tarihler. — İçerik ve ifade: iki durumdaki değişkenler. — Düzenlemenin yönleri. — Sabitler, değişkenler ve sürekli çeşitlenme. — Müzik. — Üslup. — Majör ve minör. — Oluş. — Ölüm ve kaçış, figür ve başkalaşım.

5. İ.Ö. 587 – İ.S. 70 — BİRTAKIM İM REJİMLERİ HAKKINDA, 124

Despotik imleyen rejim. — Tutkuya dayalı öznel rejim. — İki hezeyan ve psikiyatrinin problemi. — Yahudi halkının antik tarihi. — Kaçış çizgisi ve peygamber. — Yüz, yüz çevirme, ihanet. — Kitap. — Öznellik sistemi: bilinç ve tutku, İkizler. — Karı koca kavgası ve büro kavgası. — Artıklık. — Yersizyurtsuzlaşmanın figürleri. — Soyut makine ve diyagram. — Üretken, dönüşümsel, diyagramatik ve makinesel.

6. 28 KASIM 1947 — NASIL KENDİNİZİ ORGANSIZ BİR BEDEN HALİNE GETİRİRSİNİZ?, 162

Organsız beden ve dalgalar, yeğinlikler. — Yumurta. — Mazoşizm, Saray Aşkı, Tao. — Katmanlar ve tutarlılık düzlemi. — Antonin Artaud. — Temkinlilik sanatı. — Üç Beden problemi. — Arzu, düzlem, seçilim ve bileşim.

7. SIFIR YILI — YÜZSELLİK, 180

Beyaz duvar, kara delik. — Yüzsellik soyut makinesi. — Beden, kafa ve yüz. — Yüz ve manzara. — Saray romanı. — Yersizyurtsuzlaşma teoremleri. — Yüzün toplumsal işlevleri. — Yüz ve İsa. — Yüzün iki figürü: yüz ve profil, yüz çevirme. — Yüzü çözmek.

8. 1874 — ÜÇ NOVELLA YA DA “NE OLDU?”, 205

Novella ve öykü: sır. — Üç çizgi. — Kesinti, çatlak, kırılma. — Çift, ikiz ve yeraltı kişisi.

9. 1933 — MİKRO-POLİTİKA VE DİLİMLİLİK, 221

Dilimlilik, ilkel ve uygar. — Moler ve moleküler. — Faşizm ve totalitarizm. — Dilimli çizgi, kuantum akışı. — Gabriel Tarde. — Kitleler ve sınıflar. — Soyut makine: mutasyon ve üst-kodlama. — Bir iktidar merkezi nedir? — Üç çizgi ve her birinin tehlikeleri. — Korku, netlik, iktidar ve ölüm.

10. 1730 — YEĞİN-OLUŞ, HAYVAN-OLUŞ, ALGILANAMAZ-OLUŞ…, 247

Oluş. — Büyücülüğün üç yönü: çokluklar; Anomal ya da Outsider; dönüşümler. — Bireyleşme ve Hecceite: akşamın beşi… — Boylam, enlem ve tutarlılık düzlemi. — İki düzlem ya da düzlemin iki kavranışı. — Kadın-oluş, çocuk-oluş, hayvan-oluş, moleküler-oluş: komşuluk bölgeleri. — Algılanamaz oluş. — Moleküler algı. — Sır. — Çoğunluk, azınlık, azınlıkçı. — Oluşun azınlıkçı ve asimetrik karakteri: çifte oluş. — Nokta ve çizgi, bellek ve oluş. — Oluş ve blok. — Noktasal sistemlerle çok-çizgili sistemlerin karşıtlığı. — Müzik, resim ve oluşlar. — Nakarat. — Yersizyurtsuzlaşma teoremlerinin devamı. — Taklide karşı oluş.

11. 1837 — NAKARAT ÜZERİNE, 327

Karanlıkta, evde, dünyaya doğru. — Ortamlar ve ritim. — Pankart ve yeryurt. — Üslup olarak ifade: ritimsel yüzler, melodik manzaralar. — Kuşların ötüşü. — Yerliyurtluluk, düzenlemeler ve ara-düzenlemeler. — Yeryurt ve yeryüzü, Yerli. — Tutarlılık problemi. — Makinesel düzenleme ve soyut makine. — Klasisizm ve ortamlar. — Romantizm, yeryurt, yeryüzü ve halk. — Modern sanat ve kozmos. — Biçim ve töz, kuvvetler ve malzemeler. — Müzik ve nakaratlar, büyük ve küçük nakarat.

12. 1227 — GÖÇEBEBİLİM ÜZERİNE İNCELEME: SAVAŞ MAKİNESİ, 371

Devletin iki kutbu. — Savaş makinesinin indirgenemezliği ve dışsallığı. — Savaş adamı. — Minör ve majör: minör bilimler. — Birlik ve birlik ruhu. — Düşünce, devlet ve göçebebilim. — İlk yön: savaş makinesi ve göçebe uzay. — Din. — Doğu, Batı ve devlet. — İkinci yön: savaş makinesi ve insan bileşimi, göçebe sayı. — Üçüncü yön: savaş makinesi ve göçebe duygulamlar. — Serbest eylem ve iş. — Düzenlemelerin doğası: aletler ve imler, silahlar ve takılar. — Metalürji, gezinme ve göçebelik. — Makinesel dal ve teknolojik soylar. — Pürüzsüz uzay, şeritli uzay, delikli uzay. — Savaş makinesi ve savaş: ilişkinin kompleksliği.

13. İ.Ö. 7000 — KAPMA AYGITI, 449

Paleolitik devlet. — İlkel gruplar, kentler, devletler ve dünya çapındaki organizasyonlar. — Öngörmek, savuşturmak. — “Sonuncu” sözcüğünün anlamı (marjinalizm). — Değiştokuş ve stok. — Kapma: toprak mülkiyeti (rant), mali işler (vergi), kamusal işler (kâr). — Şiddete dair problemler. — Devlet biçimleri ve Hukukun üç çağı. — Kapitalizm ve devlet. — Özneleştirerek-tâbi-kılma ve köleleştirme. — Aksiyomatik ve problemleri.

14. 1440 — PÜRÜZSÜZ OLAN VE ŞERİTLİ OLAN, 502

Teknolojik model (tekstil). — Müzikal model. — Denizcilik modeli. — Matematiksel model (çokluklar). — Fiziksel model. — Estetik model (göçebe sanat).

15. SONUÇ: SOMUT KURALLAR VE SOYUT MAKİNELER, 530

REPRODÜKSİYON DİZİNİ, 543

TÜRKÇE-FRANSIZCA KAVRAM SÖZLÜĞÜ, 545

KİŞİLER VE ESERLER DİZİNİ, 549

bottom of page