Tolga Yayalar / ...certainly the machine will wear out
Piyano ve flüt için
ARALIK 2013
Uzun zamandan beri, müziğimde makina kavramı hep bir metafor olarak yer almaktaydı. Bunun en somut hali 2010 tarihli The Book of Ingenious Devices adlı eserde gözlenebilinir. Eserin başlığı ne kadar Banu Musa kardeşler tarafından yazılmış meşhur Kitab al-Hiyal adlı kitaba göndermede bulunsa da, bu yine de bir esinti kaynağı olmanın ötesine geçmez. Nasıl yazarlar kitapta yüzlerce değişik makinanın tasvirini yapıyorsa, eser de içersinde birçok farklı mekanik yapıyı barındırır. Bunların en büyüğü ve karmaşığı eserin en sonunda yer alanıdır. Burada birçok ufak ve basit element, çok daha karmaşık birşeyin ortaya çıkmasını sağlarlar. Tam da Aristo’nun dediği gibi bütün, parçaların toplamından büyüktür. Benim için her zaman daha çekici olan şey, makinaları oluşturmaktan çok onları bir şekilde bozmak olmuştu. Bu parçada da aslında mükemmel işleyen aletin içine piyano ve marimba hep yabancı bir şeyler sokarak onu aksatmaya çalışır ve sonunda da başarılı olur.
The Book of Ingenious Devices - ending [pdf]
...certainly the machine will wear out adlı eserde ise amacım makinanın aslında biraz daha içine girip, çalışmasını daha iyi gözlemlemek. Bunun için de başlangıç noktam, bazı makinaları sonik olarak incelemek oldu. Aşağıda birkaç tanesini örnek olarak görebilirsiniz. Bu makinaların müzikle ilişkisini daha iyi irdeleyebilmek için de sonik analizlerden yararlanarak onları çalgılara uyarladım. Aslında ortaya çıkan şimdilik bir çeşit ses kataloğu oldu. Bunlar eserin içinde bu halleriyle yer alabileceği gibi başka türlü mekanik süreçlere de esin kaynağı oluşturabilirler.
Bu eserde aslında en büyük fark The Book of Ingenious Devices’da olduğu gibi makina kavramının sonik olarak bir çıkış noktası olarak algılanmaması. Amacım daha çok somut bazı makinaları kullanarak makina kavramını toplumsal bir metafor olarak irdelemek. Zaten başlık da Thoreau’nun devleti bir makinaya, devletin içindeki eşitsizliği de bu makinanın içindeki sürtünmeye benzettiği metinden alıntılanmıştır: Eğer eşitsizlik devlet aygıtının kaçınılmaz sürtünümüyse bırakın çalışsın, muhtemelen sonunda tamamen yok olacaktır – kesinlikle makina aşınacaktır. (Henry David Thoreau, Civil Disobediance)
> Tüysüz dağ
